Schrijvers de pols genomen: Iris Koppe

Fotograaf Stephan Raaijmakers portretteert schrijvers en neemt ze in één moeite door de pols met een Zeer Kort Interview.

Iris Koppe (Amsterdam, 1985) is van het slag mensen dat de Fransen 'doué' noemen. Er hangt succes aan haar. Schrijvers zijn haar niet vreemd - als kind vergezelde ze haar vader, de fotograaf Klaas Koppe, op excursies naar beroemde literaire exoten. Nu is ze er zelf een. In april 2011 verscheen haar tweede roman, De man met de schaar. Haar bovenwoning ziet uit op een troebele Amsterdamse gracht. Op een bijna loodrecht omhoogvoerende trap, wankelend onder het gewicht van mijn apparatuur, verwar ik zwaartekracht met plots opkomend doodsverlangen.

Je bent bezig met een glorieuze en snelle opmars in de letteren. Hoe zwaar weegt de last van succes?

Succes, succes, wat een beladen woord. Ik weet niet goed of ik succes heb. Natuurlijk, voor m'n laatste boek heb ik prachtige recensies gekregen en mooie reacties van de mensen om me heen. Maar dat zie je niet terug in de verkoopcijfers. Wanneer heb je succes? Het feit dat m'n laatste boek gelukt is, is voor mij wel een persoonlijk succes. Ik heb verschrikkelijk zitten zwoegen om ervoor te zorgen dat de personages echte mensen van vlees en bloed werden. Ik nam ze in m'n hoofd overal mee naar toe. Het was lastig om een plot-boek te maken waarin alles klopte, om alle lijnen bij elkaar te krijgen. Maar het is helemaal geworden zoals ik het voor me zag. Veel maatschappijkritiek en absurde wendingen. Het geeft een hoop voldoening dat het boek af is. Maar het schrijven zelf was af en toe echt een lijdensweg. Ik kan me voorstellen dat succes bij schrijvers niet altijd goed uitpakt. Mensen gaan je toch anders benaderen, en soms kijken ze misschien zelfs tegen je op. Ik denk dat dat niet handig is voor een schrijver, aangezien hij toch tussen de mensen/in de maatschappij moet staan om aan inspiratie voor z'n verhalen te komen.

In eerdere interviews vertel je dat je heel programmatisch koos voor je studie politicologie om bepaalde politieke gebeurtenissen, waaronder de moord op Pim Fortuyn, beter te kunnen begrijpen. In hoeverre vervult literatuur voor jou een vergelijkbare rol?

Literatuur is voor mij iets waaraan ik m'n leven kan spiegelen. Andere mensen doen dat misschien aan de Bijbel of de Koran. Ik lees liever Toergenjev. Het lezen van fictie helpt me om de werkelijkheid beter te kunnen zien. Het laat ook zien hoe personages omgaan met geluk of tegenslag. Het is jammer dat de meeste mensen tegenwoordig vooral non-fictie lezen. Soms lijkt het net alsof iets dat niet echt gebeurd is totaal niet interessant is. Erg betreurenswaardig; er valt zoveel plezier te beleven aan de fantasie. De literatuur relativeert en kan vaak tot nieuwe inzichten leiden.